donderdag 14 juli 2011

De bittere smaak van gelijk

Broer Arjen roept het al jaren, en de club waar ik voor werk zegt al sinds de jaren 70 dat het met het huidige economische systeem een kwestie is van een dolle vlucht naar voren op straffe van crisis, en dat dat een keer mis moet gaan. Als je continu nieuw geld zit te maken op basis van niks, en hetzelfde geld twintig keer tegelijkertijd aan verschillende dingen uitgeeft (precies dat wat banken dus letterlijk doen), dan kan dat wellicht zolang iedereen aan het feest vieren is en te druk is om alle lekkere vreterij zo snel mogelijk weg te graaien, maar eens komt de weerslag - en dan loopt het leeg als een dikke ballon.

En mis gaat het nu, duidelijk. Na Griekenland volgen Italiƫ, Portugal, Spanje en Ierland, en Frankrijk gaat het ook al moeilijk mee. Wat allemaal de aandacht afleidt van het feit dat ook Amerika zwaar in de problemen zit, dus dollars zijn ook al geen vluchtweg. Persoonlijk zou ik iedereen aanraden om je geld de deur uit te doen en er goud of zoiets voor te kopen - ook niet best trouwens, want de winning van goud is een van de meest schadelijke vormen van mijnbouw mogelijk.

Het is wel wrang om zo verschrikkelijk gelijk te krijgen. Destijds, bij de invoering van de euro, heb ik voor STRO (de club waarvoor ik werk) nog een campagne gevoerd tegen die invoering. Met STRO proberen we al jaren precies het tegenovergestelde van zulke megalomane projecten als de euro: namelijk overal locale munteenheden uitzetten.
Maar ja, als marginaal clubje kun je waarschuwen wat je wilt tegen zo'n euro. De desinteresse en oppervlakkigheid van het publiek was trouwens ook ontluisterend: iedereen had zoiets van "wat zeur je nou, lekker makkelijk bij de grens".

Maar precies het scenario waar we toen voor waarschuwden is nu allemaal uitgekomen: er zal politieke druk zijn om de normen maar te laten waaien als dat zo uitkomt, en je ontneemt crisislanden de mogelijkheid om hun eigen munt te devalueren als het slecht gaat, waardoor ze de hele muntunie dreigen mee te zuigen.
Blind was men voor deze argumentatie - Vendrik van GroenLinks was een van de weinigen in de Tweede Kamer die hiervoor waarschuwde. Weggehoond werden we/ze.
Het kon niet misgaan, volgens figuren als euro-boegbeeld de immer goedlachse Zalm. Een onwankelbaar geloof in een sprookjeswereld hadden ze. Ja ja, en dan noemen ze zulke clubjes als de mijne "onrealistisch, idealistisch en naief". Eigenlijk zou je een mannetje als Zalm hoofdelijk aansprakelijk moeten stellen voor de ellende.

Ook hier in Nieuw Zeeland is de crisis goed te voelen. Kate, vriendinnetje uit Jitses klas, gaat met haar ouders naar Wellington verhuizen, want hier is geen werk. Ook van andere mensen horen we dat ze hun heil moeten zoeken in Auckland of Wellington. Veel winkels staan leeg en gaan over de kop.

Maar goed, ik zou dus nu echt aanraden om iets te doen met je geld, want volgens mij is het over een tijdje geen cent meer waard.

4 opmerkingen:

Arjen zei

Het is opmerkelijk hoe economen werkelijk op alle mogelijke manieren kunnen falen in hun baan en het geen enkele consequentie heeft voor hun carriere. Er is geen enkele andere baan te vinden waar wanprestatie zo wordt genegeerd of zelfs gewaardeerd. Bernanke en Greenspan hadden ook al lang ontslagen moeten worden vanwege het feit dat ze een volkomen voorpelbare "housing bubble" niet zagen aankomen, om maar een van de vele redenen te noemen.

Ik loop al jaren te denken aan het aanschaffen van goud en zilver, maar kan me daar toch niet toe brengen, vanwege het feit dat Rinke noemt en ook omdat de functionele waarde van goud en zilver bijna nihiel is, behalve dan voor "high tech" industrie, wat natuurlijk ook maar een zeer beperkte toekomst heeft met de afname van fossiele brandstoffen. Vandaar dat Abigail en ik onze garage gaan verbouwen in een woning, wat zijn functionaliteit zal behouden als je met dollars je haard aan kunt gaan steken.

Rinke zei

Het beeld dat je in je eerste zinnen beschrijft klopt echt niet - of is op z'n minst een clichee wat maar voor een heel beperkt deel van de economen klopt. Ik heb een tijdje het officiele nederlandse vakblad voor economen gelezen (Economische Statistische Berichten) via Strohalm. Daaruit bleek duidelijk dat een aanzienlijk deel van de economen veel politici ook maar een stel oppervlakkige sukkels vinden die helemaal niets van economie snappen. Kortom: wat er vanuit de economen naar de politiek doorsijpelt is ook maar een kwestie van "er uit pikken wat in het straatje te pas komt, en de rest negeren". Er is een groot verschil tussen "wetenschappelijke" economen en figuren die het grote flitskapitaal dienen.

Figuren als Bernanke en Greenspan zijn in de eerste plaats denk ik meer politici dan econoom. Verder dient Greenspan natuurlijk helemaal geen enkel algemeen belang, hij dient enkel en alleen het belang van de banken, al doet hij zelf vaak anders voorkomen.

Arjen zei

Wat economen be-ouwehoeren onder elkaar op de universiteiten heb ik natuurlijk geen benul van, maar wat ik zie qua beleid en wanprestaties (en prestigieuze banen ondanks die wanprestaties) daar heb ik wel meer benul van. Neem nu Larry Summers: gedurende zijn tijd als treasury secretary gedurende de Clinton administratie was hij een groot voorstander van deregulering en promotor van de "bubble economy". Ondanks deze wanprestaties was hij "director of the White House National Economic Council" tijdens de eerste paar jaar van de Obama administratie. Dus ondanks het feit dat hij faalde in het erkennen van "bubbles", toch een hoge positie. Hij was president van Harvard van 2001 tot 2006 en nu geeft hij weer les in Harvard, het baken van wetenschappelijke prestige!

Zelfs als je gelijk hebt met het grote verschil tussen wetenschappelijke economen en beleidseconomen, dan vraag ik me nog af: waarom hebben we wetenschappelijke economen als ze geen zier invloed hebben op het beleid?

NB: Bernanke en Greenspan als hoofd van de Federal Reserve bepalen de "monetary policy" en zijn voornamelijk in dienst van de banken, maar "one of the stated goals of monetary policy is maximum employment", wat wel degelijk in het algemeen belang is.

Rinke zei

[dan vraag ik me nog af: waarom hebben we wetenschappelijke economen als ze geen zier invloed hebben op het beleid?]

Tsja, waarom hebben we biologen als ze geen zier invloed hebben op het beleid. Waarom hebben we klimatologen als ze geen zier invloed hebben op het beleid. Waarom... etc etc etc.