Telefoon

Ons oude telefoonnummer doet het weer! Zie rechterkolom.
Wat er aan de hand was? Wij weten het niet.
Het telefoonnummer van Rinke blijft natuurlijk ook gewoon werken.

Hondjes

Veel mensen hier moeten lachen als ze onze 'fofa" (Ibrich) zien met haar tuigje om. Dat tuigje gebruiken we trouwens niet zo vaak meer. Inmiddels heeft Ibrich aardig geleerd dat als ze gekke dingen doet, zoals de straat oplopen, ze dan aan het tuigje gaat. Tegenwoordig houdt ze zich aardig aan de regel dat ze op de stoep moet blijven, en ook luistert ze af en toe als je zegt dat ze moet stoppen met lopen...

Maar net als de mensen hier lachen om ons kinderhondentuigje, moeten wij soms lachen om al de honden die hier uitgedost zijn in kleurige pakjes. De temperatuur hoeft maar even onder de 15 graden te komen, en zowel grote als kleine honden dragen een kleurig jasje, of een grote hond soms een t-shirt van de baas.... En hondenwinkeltjes zijn er ongeveer net zoveel als farmacia’s. In elke straat zie je minstens drie, met namen als “het hondenparadijs”, het “koningkrijk van het beestje”, “”hondenleven”, in grote roze letters….

Genezen op afstand

Toen ik op een dag bij Marilaine was ontving zij een gewichtig uitziende brief met veel stempels uit Sao Paulo. Het kwam van een genezer die chirurgie op afstand bedrijft. Voor de klachten aan haar schouder zal Marilaine "geopereerd" worden op 14 juli, om 23.00 uur. De wondverzorgingen zullen plaats vinden wekelijks, elke daaropvolgende donderdag (zonder einddatum) om 22.00 uur. Op deze dagen moet zij zich onthouden van sex, sterke drank en sigaretten. Koffie mag wel. Op de aangegeven tijd moet ze in bed gaan liggen, en dan zal de operatie plaats vinden. Mocht de brief te laat bij de ontvanger aankomen, dan werd de operatie 1 week uitgesteld.

Marilaine zei dat ze het vijf jaar eerder ook een keer had gedaan, en dat het toen heel goed had geholpen. Dit keer had ze meteen ook geld bijgesloten voor een oude tante met een open been.

Vliegramp

Dinsdagavond kwart over zeven zapte ik toevallig voor het eerst sinds twee maanden eens naar een ander kanaal dan het kinderkanaal waar de televisie hier normaal op staat (zijn ze eindelijk eens rustig). Het eerste beeld wat we tegen kwamen was dat van een vliegtuig dat alleen nog met de staart uit het brandende gebouw stak waar het net een half uur daarvoor ingevlogen was.

Iedereen heeft vast al gehoord van de vliegramp in Sao Paulo, met bijna 200 doden de grootste in de Braziliaanse (en Zuid-Amerikaanse) geschiedenis. Ik heb niet gemerkt dat mensen op straat of in winkels het er over hebben, maar vrijwel alle kanalen van de televisie wel, en ook de kranten staan er al dagen vol van. Daar zal ongetwijfeld bij meespelen dat het een vlucht was vanuit hier, Porto Alegre. De Braziliaanse justitie heeft nu geëist dat het vliegveld Congonhas in Sao Paulo gesloten wordt omdat het te onveilig is (korte baan, spekglad bij regen, veel hoogbouw er om heen).

Onze buren waren zelf van plan binnenkort naar Sao Paulo te gaan, maar ze zien er van af - er zat een klant van ze in het bewuste ramptoestel. Zelf zijn we dit jaar over Rio hier gekomen, maar toen we een paar jaar terug hier ook al eens waren, zijn we wel over datzelfde vliegveld gekomen. Helemaal bizar om te bedenken is het feit dat Ingeborgs ouders 7 weken geleden exact het zelfde traject aflegden, op exact datzelfde vliegveld in Sao Paulo geland zijn, met dezelfde maatschappij, en bij net zulk rotweer....

Maar ja, in een auto schijnt het risico op een dodelijk ongeluk beduidend groter te zijn - maar het feit dat je dat veel meer zelf in de hand hebt maakt het gevoelsmatig (onterecht) minder eng.

Sabonette

Ik ben op een cursus zeepmaken geweest. Nou ja, zeepmáken. Eigenlijk was het meer een kwestie van wat vloeistoffen, glycerine, en geurtjes samen mengen. Maar het is erg leuk om te doen, want met de verschillende zeepvormen, kleurtjes kun je natuurlijk eindeloos creatief bezig zijn.

Jitse is morgen uitgenodigd op een verjaardagspartijtje bij de Habib's. Een soort fast food restaurant met een arabische achtergrond. (Vreemd, want er zijn hier maar weinig arabieren). En voor dat meisje moest natuurlijk ook een cadeautje komen. Dit is het resultaat.

Achterliggende achtergrond achter de zeepmaak cursus is ook dat Marilaine, mijn kennis in Ruben Bertha waarmee ik wekelijks afspreek om creatieve dingen uit te wisselen, eigenlijk een ander beroep moet kiezen. Ze heeft een chronische bursitis van haar rechterschouder, en ook problemen met de zenuwen in de arm. Dat is het effect van het jarenlang werken achter de naaimachine in een schoenenfabriek. Omdat ze dat werk niet meer kon doen is ze overgestapt op manden vlechten van oude kranten, en het haken van kledingstukken. Maar ze heeft steeds meer last van die arm zodat het eigenlijk niet meer gaat. Ze wordt er snachts wakker van, en ook het huishouden gaat moeilijk.

Daarom vroeg ik haar of ze geen interesse had in zoiets als zeepmaken. Misschien dat dat iets is dat ze kan doen, zodat ze haar arm wat rust kan geven. Bovendien is het iets waarin nog niet zoveel concurrentie bestaat. Vervolgens heb ik haar uitgenodigd voor die zeepmaakcursus, die ik op internet had opgezocht. Het was heel leuk, en nog veel gemakkelijker dan gedacht. Ze was heel enthousiast. Maar het is de vraag in hoeverre er ook werkelijk iets van komt, want de andere stap, een plek regelen op de kunstmarkt (ze heeft een vergunning hiervoor) ondervindt steeds door een andere reden vertraging..

Wel heeft een blad waarvoor ik af en toe stukjes schrijf aangegeven interesse te hebben in een stukje over het vlechten met oude kranten, met ook een foto van Marilaine. Ik heb met haar afgesproken haar hiervan de helft van het honorarium te geven. Als ze slim is investeert ze dat in iets waarmee ze het mandenmaken achter zich kan laten.

Ibi's woorden

Pietjeba kan ondertussen al aardig wat woorden. De meeste Nederlands, sommige Portugees. Hier een lijstje:

Poeshje (poesje)	Hondje	Monster
Handje	Sjokje (sokje)	Sappa (sap)
Não (nee, portugees)	Mamai mamma, portugees)	Papai (papa, portugees)
IJs	Bob (van Bob de Bouwer)	Lekker
Mooi	oi (hoi, portugees)	koentje (schoentje)

En ze luistert, behalve naar Ibrich, ook naar verschillende (bij)namen:

• Ibi, zo noemt ze zichzelf (Jitse noemde zich Ties op die leeftijd.
  
• Monster, zo noemen we de beide kinderen als we zo langzamerhand een beetje moe van ze worden.
  
• Pietjeba, Een van haar eerste woorden. Wat het betekent weten we niet, maar ze gebruikt het nog vaak, en meestal een keer of drie, vier achter elkaar.
  
• Fofa, zo wordt ze meestal door Brazilianen genoemd die haar voor het eerst zien, het betekent "pluizigerd". Wij noemen haar ondertussen ook wel zo.
  
• Laetitia Celestine Zo had ze eigenlijk moeten heten, maar ja, toen noemden we haar Ibrich
  

Medicijnen

Omdat ik een tijdje terug hoofdpijn had door al het gesnotter, gingen we naar de farmacia (apotheek/drogist) voor wat paracetamol. Eerst werd ik verkeerd verstaan door het meisje achter de balie, en dacht ze dat ik amoxicilline bedoelde. Dat was trouwens ook geen probleem geweest. Ik kon het zo zonder recept meekrijgen. Ook andere dingen gaan hier zonder recept. Zo ontvingen we in de brievenbus een reclamefoldertje van een farmacia om de hoek. Middelen zoals atenolol en viagra zijn hier gewoon te krijgen, en je kunt ze zelfs gratis laten thuisbezorgen. Farmacia’s doen hier goede zaken, in elke winkelstraat zie je er wel een stuk of drie.

Offers en armoede

Het park Sao Hillaire is gelegen naast een redelijk arme wijk, alhoewel het zeker geen favela is. Er zijn veel huizen van hout, en ook de huizen van steen ogen armoedig en slecht onderhouden. Wel is er een gezellig speeltuintje met een groot voetbal veld, waar het altijd wemelt van de kinderen.

Wat opvalt is dat het in dit soort wijken altijd een heel levendige boel is. Je ziet een boel mensen op straat en af en toe een auto met de deuren open die gebruikt wordt als mega gettoblaster. Rinke zei dat hij dacht dat het in dit soort wijken altijd zo druk op straat is, omdat die huizen te pietepeuterig zijn om binnen te gaan zitten. En ik denk dat hij daar gelijk aan heeft.

In de speeltuin (waar ook opvalt dat de kleding van de mensen soberder is, en dat de mensen er magerder en afgeleefder uitzien) raakten we in gesprek met een vader. Hij was 24 en was daar met zijn zoontje van 5 1/2 die ongeloofelijk goed kon voetballen. Hij vertelde dat ze een aantal jaren geleden een oud vervallen huis had gekraakt, en het zelf helemaal hadden opgeknapt (het was moeilijk, maar "gracias a dios" kregen ze stukje en beetje alles bij elkaar). Ze woonden daar met zijn vijftienen.

In deze speeltuin kwamen we trouwens ook een verschrikkelijk gruwelijk offer tegen. Drie kippen waarvan de koppen eraf waren gerukt, lagen gerangschikt om een witte trouwschoen gevuld met bloed. Een grote lampion stond ernaast, al helemaal afgefikt. Toen we er met zijn tweetjes een week later weer langs kwamen lag het hele zaakje er nog.

Een sobere plechtigheid

Afgelopen weekend was het zover: de begrafenis van de al een paar dagen voor onze deur liggende dode straathond. Zoals passend bij zulk soort plechtigheden was het een druilerige dag, met een regen die van de miezerigheid niet echt regen wilde zijn, maar waar je toch nat van werd.

Verscheidene buurmannen hadden al beloofd dat ze (voor geld) het beestje zouden begraven, maar dat gebeurde maar niet, zodat Ingeborg uiteindelijk de knoop maar doorhakte. Buurvrouw en huisbazin Nida, die met ons dezelfde uitgang naar de straat deelt en dus ook elke keer bij het verlaten van het huis weer zowat struikelde over het lijkje, haalde twee scheppen tevoorschijn. Beide vrouwen togen aan het graven; dit onder goedkeurende blikken van "toevallig" passerende buurmannen - die echter zelf geen aanstalten maakten om het zware schepwerk ter hand te nemen.
Omdat het vies weer was en gesleep met het lijkje tot enorme stinkerij zou leiden, werd er maar ter plekke in de berm een grafje gegraven, hetgeen door Jitse met grote interesse gevolgd werd.

Even later droeg Rinke nog de laatste steentjes bij aan het graven van het graf, en kwam ook Nida's man nog even langs, met een verdacht opgeluchte blik in zijn ogen. De plechtigheid was kort en zeer sober; het hondje werd in een doek in het grafje gelegd, en daarna gooiden Nida en Rinke het graf weer dicht.

Zoals dat hoort na een teraardebestelling was er na afloop een drankje en een hapje bij Nida thuis.

De uitvoering van het grafje is ook zeer sober, zie onderstaande foto. Het arme hondje ruste in vrede. Ik ga binnenkort nog een appelklokhuis op z'n grafje planten.

Bob Esponja

De Nederlandse campagne "Ben jij vandaag de BOB?" zou in Brazilië een averechts effect hebben. Hier noemt men een alcoholist Bob Esponja, oftewel "Spons Bob"...

8 uur

Gisteravond wilde Jitse nauwelijks slapen. Om het kwartier kwam hij weer uit bed met een volgende smoesje.

Hij heeft een klok naast zijn bed hangen, want de regel is dat hij pas om 8 uur 's ochtends naar ons toe mag gaan, want anders is het vaak ook 's ochtends een en al geroep en gedoe als je nog slaapt.

Om half twaalf 's nachts kwam Jitse met een onschuldig gezicht en de klok in zijn hand naar ons toe. Hij mocht er uit, want kijk, het was 8 uur. Verbaasd keken we op de klok, die inderdaad precies op 8 uur stond. Had die dondersteen de klok van de muur gehaald, en aan het stelschroefje aan de achterkant gedraaid tot hij op acht uur stond!! Wel slim bedacht voor een kind van 4!

Hoewel zulk soort avonden een uitzondering zijn, vraag ik me soms af of we hem niet te vroeg naar bed doen of te veel laten slapen. Het is lastig soms, en het verschilt ook van dag tot dag. Als we er 's middags zijn slaapt hij vaak nog wel een uur of twee; maar op de creche doet hij dat niet. Als hij 's middags niet slaapt gaat hij meestal rond kwart over acht, half negen naar bed; als hij wel geslapen heeft 's middags is dat ergens tussen kwart voor negen en kwart voor tien, afhankelijk van hoe moe hij overkomt.

Het valt sowieso op dat kinderen hier veel minder slapen dan in Nederland. In Nederland wordt je beschouwd als een asociaal als kinderen van onder de tien na negenen 's avonds niet in hun bed liggen; maar hier is dat heel normaal - net als in een land als Spanje. Sowieso wordt er hier meestal niet gegeten voor negen uur 's avonds, en daarna gaan de kinderen pas naar bed. Ook voor hummels van Jitses leeftijd zal dat dus zelden voor tienen zijn.

Om heel eerlijk te zijn heb ik de indruk dat Nederlanders hun kinderen veel meer dan nodig is in bed doen, en dat ze dat vooral doen om even zelf rust te hebben.

Hetgeen ik me heel goed voor kan stellen; dus helaas Jitse...

Herfst 2

Bij herfst horen ook paddenstoelen, en die zijn er nu dan ook. Eerder, toen we met collega's van Rinke een nachtje doorbrachten in een gebied met watervallen en bos, ontdekten we tientallen groepjes met eekhoorntjesbrood. We hebben er een zakje van geplukt en het was de bedoeling hiermee een paar dagen later een feestmaal te houden, maar dat is er helaas niet van gekomen. Iedereen was grieperig en verkouden de afgelopen weken. Uiteindelijk heeft Camilo die ze mee naar huis had ze allemaal zelf opgegeten.

Maar de afgelopen dagen was het mooi weer. Heerlijk! We genieten met volle teugen! Afgelopen woensdag heeft Rinke vrij genomen van zijn werk zodat we er eens samen op uit konden zonder de kinderen. Die gaan namelijk elke dinsdag en woensdag naar het kinderdagverblijf. We hebben heerlijk gewandeld in het parque Sao Hillaire op de grens van Porto Alegre en Viamao. We waren daar al eens eerder geweest samen met de kinderen, maar met zijn tweetjes is toch heel anders. Even lekker doorlopen, zonder steeds te klooien met flesjes en jasjes. Het is een heuvelachtig bossig gebied, waar behalve de illegale houtkap weinig menselijke invloed is. Het wordt doorkruist door zandpaden en kleine voetpaadjes. Er is een gebied dat soms een meer zal zijn, maar nu meer op een moeras leek. De begroeiing is best wel grappig, een mix van palmen, dennebomen, agaves, bloeiend riet, en af en toe echt oerwoudachtig, met lianen. Ook diverse paddenstoelen. Op de terugweg gelukte het ons ook nog een beetje verdwaald te raken, en begonnen we ons zorgen te maken dat we niet op tijd terug zouden zijn om de kinders op te halen. Maar uiteindelijk hoorden we het geschreeuw van kinderen die aan het voetballen waren op een open plek in het bos, en kwamen we steeds meer tekenen tegen van menselijke activiteiten. Offers, vuilnis...

Dode hond

Toen we eergisteren naar buiten kwamen lag er in de berm voor ons huis een dode hond. Waarschijnlijk is hij aangereden door een auto. Bij leven was het een straathondje, die samen met een vriendje zich elke dag tegoed deed aan al het vuilnis dat hier om de dag wordt buitengezet. Toen ik 's-middags terugkwam, en het vuil was opgehaald, lag hij er nog steeds. Ik had me al eerder afgevraagd wat er gebeurd met de dode kippen van de offers etc, maar nu weet ik het dus. Niets. Die beesten blijven er gewoon liggen totdat iemand er genoeg van heeft en ze opruimt. Onze benedenbuurvrouw zei dat ze zou vragen aan de buurman van hiernaast of hij hem wilde begraven op hun erf. Ik hoop dat hij het doet. Het arme beest ligt er nog steeds, en zijn buik begint al aardig op te zwellen, maar gelukkig nog geen stank.